مقاله تحلیلی پیرامون پدیده اعتیاد

یکی از معضلات عمده جهانی در حال حاضر مسئله اعتیاد است. اعتیاد عامل بروز بسیاری از آسیبهای اجتماعی و نابسامانیهای خانوادگی و فردی است. سازمان بهداشت جهانی ( 1999) مساله مواد مخدر را اعم از تولید، انتقال، توزیع ومصرف را در کنار سه مساله جهانی دیگر یعنی تولید و انباشت سلاحهای کشتار جمعی، آلودگی محیط زیست، فقر وشکاف طبقاتی، از جمله مسائل اساسی شمرده است که حیات بشری را در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی در عرصه جهانی مورد تهدید و چالش جدی قرار می دهد آمار رو به افزایش مصرف مواد مخدر در دنیا به حدی است که یکی از سم شناسان معروف دنیا به نام " لودوینگ" می گوید: " اگر غذا را مستثنی کنیم، هیچ ماده ای در روی زمین نیست که به اندازه مواد مخدر این چنین آسان وارد زندگی ملت ها شده باشد. در حال حاضر نیز در کشور ما مصرف مواد مخدر افزایش داشته و زمینه های بروز آسیبهای اجتماعی متعددی را فراهم نموده که درادامه به آنها اشاره می کنیم.‏ تعریف اعتیاد واژه اعتیاد از نظر لغوی، اسم مصدر عربی از ریشه " عاد " است که در فرهنگ لغت معین، به مفهوم عادت کردن و خوگرفتن می باشد. در فرهنگ نامه دهخدا، اعتیاد به مفهوم" پیاپی خواستن چیزی " آمده است. سازمان ملل متحد (1950) اعتیاد را این گونه تعریف کرده است: " اعتیاد، مسمومیت حاد یا مزمنی است که برای شخص یا اجتماع زیان بخش می باشد و از طریق استعمال داروی طبیعی یا صنعتی ایجاد می شود. به طور کلی چند ویژگی در خصوص اعتیاد به مصرف مواد مخدر ذکر شده است:‏ ‏- احساس نیاز شدید به ادامه استعمال دارو و تهیه آن از هر طریق ممکن.‏ ‏- وجود علاقه شدید به افزایش مداوم میزان مصرف دارو.‏ ‏- وجود وابستگی روانی و جسمانی به آثار دارو،‌ به طوری که دراثر عدم دسترسی به آن، علائم وابستگی روانی و جسمانی در فرد معتاد هویدا می شود.

...

پیشگیری یعنی جلوگیری از وقوع یک اتفاق.

از نظر بهداشتی پیشگیری عبارتست از مداخله‌ای مثبت واندیشمندانه برای مقابله با شرایط مضر. پیشگیری در سه سطح قابل انجام میباشد:

پیشگیری اولیه: انجام مداخله‌ای قبل از اینکه اختلال یا ناتوانی ایجاد شود.

پیشگیری ثانویه: پس از وقوع بیماری انجام اقداماتی به منظور شناسایی و درمان هر چه سریعتر

پیشگیری ثالثیه یا توانبخشی: هدف کاستن ناتوانی ها و عوارض ناشی از بیماریست.

نقش پیشگیری اولیه به عنوان اقدامی موثر در آموزش بهداشت و در زمینة اعتیاد بسیار شناخته شده است. در کنار سایر عوامل مؤثر در پیشگیری اولیه از اعتیاد نقش والدین و فعالیتهای متمرکز بر نوجوانان (به عنوان قشردرگیر در اعتیاد) قابل بررسی می باشد.

فعالیتهای پیشگیری متمرکز بر آگاهسازی و آموزش والدین

کودکان بیش از همه از والدین خود تأثیر می پذیرند. آگاهسازی والدین یکی از مهمترین بخش‌های مؤثر در هر برنامة پیشگیری از اعتیاد است.

1-  آموزش اطلاعات لازم در مورد مواد مخدر: والدین باید از مواد مخدر شایع، نحوة مصرف و صفات شخصیتی فرزندشان اطلاع کافی داشته باشند. چگونگی پاسخدهی به سؤالات نوجوان یکی از نکات بسیار مهم است.